Η ΑΛΛΗ 15Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΚΟΦΙΝΟΥ-ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ…

Όταν φτάνει η εβδομάδα της 15ης Νοεμβρίου, ο υπερπατριωτισμός φτάνει στα ύψη…

Ο αχαλίνωτος εθνικισμός χάνει τον έλεγχο…

Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα «τοξικού καπνού», κανείς δεν μιλάει για το τι μας κόστισε η ανακήρυξη ενός «αποσχιστικού» κράτους στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.

Κανείς δεν αναρωτιέται γιατί δεν έχουμε διανύσει την απόσταση «βολής μιας πέτρας» τα τελευταία 41 χρόνια.

Βέβαια, μετά το 2020, αυτοί που μετέτρεψαν τους Τουρκοκύπριους σε «τενεκέ» στην ουρά του ΑΚΡ με τα όνειρα τους για «δύο κράτη» που αψηφούν τον ΟΗΕ και όλο τον κόσμο, θα μιλήσουν πολύ αυτή την εβδομάδα…

Φυσικά, θα είναι απλά «φλυαρίες».

Ας αφήσουμε τώρα αυτή την ατμόσφαιρα του «υπερπατριωτισμού» και ας δούμε μερικά ιστορικά γεγονότα…

Ας δούμε μια διαφορετική 15η Νοεμβρίου, η οποία οδήγησε σε μια μεγάλη «μεταμόρφωση» όσον αφορά την κοινωνική μας ύπαρξη…

Η 15η Νοεμβρίου 1967 ήταν μια μαύρη μέρα, όταν οι ελληνοκυπριακές ένοπλες δυνάμεις υπό τις διαταγές του Γρίβα επιτέθηκαν στα χωριά Κοφίνου και Άγιος Θεόδωρος και 24 Τουρκοκύπριοι μαρτύρησαν…

Εκείνον τον καιρό, η οικογένειά μου ζούσε στην Κοφίνου, που βρίσκεται στη μέση του κεντρικού δρόμου Λευκωσίας-Λεμεσού στο νότιο τμήμα της Κύπρου…

Είχαμε μεταναστεύσει εκεί από τα Λεύκαρα…

Το πρωί της 2ας Ιανουαρίου 1964, όταν περισσότεροι από τετρακόσιοι κάτοικοι του χωριού έκαναν μια περιπετειώδη πεζοπορία οκτώ έως δέκα ωρών πάνω από απόκρημνα βουνά από το χωριό μας, δεν είχα τελειώσει ακόμη το δημοτικό σχολείο…

Η Κοφίνου είχε γίνει το κέντρο ενός «γκέτο» που σχηματίστηκε από όσους μετανάστευσαν εκεί από τα γύρω χωριά.

Στα νοτιοδυτικά του χωριού βρισκόταν το μικτό χωριό Άγιος Θεόδωρος.

Στις 15 Νοεμβρίου 1967, η ελληνοκυπριακή Εθνική Φρουρά ήθελε να εισέλθει στον Άγιο Θεόδωρο με στρατιωτικά οχήματα.

Περίπου 5000 Ελληνοκύπριοι και Έλληνες στρατιώτες, με επικεφαλής τον στρατηγό Γρίβα, περικύκλωσαν την Κοφίνου και τον Άγιο Θεόδωρο, «κατέλαβαν» και τα δύο χωριά και αιχμαλώτισαν τους αμάχους μετά από μέρες στρατιωτικής συγκέντρωσης. Ο Γρίβας πίστευε ότι υπήρχε επαγγελματικός στρατός από «Γιουρούκους» [Σημείωση συντάκτη: Yörüks, Τουρκική εθνοτική υποομάδα νομάδων] στην περιοχή.

Ωστόσο, τα χαρακώματα πάνω από τους λόφους γύρω από το χωριό δεν ήταν στελεχωμένα από κανέναν άλλο παρά από «μουτζαχεντίν» παιδικής ηλικίας…

Ο συνολικός αριθμός των μουτζαχεντίν ήταν 313, εν πάση περιπτώσει. Εικοσιτέσσερις άνθρωποι, τους οποίους σχεδόν όλους τους γνώριζα στενά, μαρτύρησαν κατά τη διάρκεια αυτών των επιθέσεων…

Ο Ισμαΐλ Μπόζκουρτ [İsmail Bozkurt], ο οποίος ήταν τότε ο Τούρκος υποδιοικητής της περιοχής, εξηγεί λεπτομερώς στο βιβλίο του «Zirköy’den Mermertepe’ye» [Από το Ζίρκιοϊ μέχρι το Μερμέρτεπε] ότι δεν ακολούθησε τις «εντολές» από το Σαντζάκι Λάρνακας [Σημείωση συντάκτη: στα τουρκικά Sanjak, εδώ χρησιμοποιείται για να περιγράψει κέντρο λήψης διοικητικών αποφάσεων για στρατιωτικούς σκοπούς] σχετικά με το «κλείσιμο» του τουρκικού οδοφράγματος στην είσοδο του χωριού Άγιος Θεόδωρος στα ελληνοκυπριακά στρατιωτικά οχήματα για να μην προκληθεί καταστροφή. (Σελίδα 528)

Ο Μπόζκουρτ λέει ότι στις 15 Νοεμβρίου 1967, στο Αρχηγείο των Μουτζαχεντίν στην Κοφίνου, ο Τούρκος διοικητής κ. Ντενίζ [Deniz] περίμενε δίπλα στον ασύρματο, τον συνόδευαν ο Τζάντεμιρ Ονάν [Candemir Önhon] και ο Ουνάλ Ουνσάλ [Ünal Ünsal] από την Τουρκική Πρεσβεία στη Λευκωσία και ότι ο κ. Ντενίζ κοίταξε στο πρόσωπο τον Τζαντεμίρ Ονάν σαν να ήθελε να πει «Τι πρέπει να κάνουμε;», και όταν ο Ονάν κούνησε το κεφάλι του «ναι», δόθηκε η εντολή να «πυροβολήσουν» κατά των ελληνοκυπριακών οχημάτων που έρχονταν στο οδόφραγμα… Ο Μπόζκουρτ λέει επίσης λεπτομερώς σε αυτό το βιβλίο, ως κάποιος που έλαβε μέρος στα γεγονότα, ότι «ξέσπασε η κόλαση» όταν δόθηκε αυτή η διαταγή «πυρός», ότι η κοιλάδα του Πεντάσχοινου μετατράπηκε σε κόλαση, ότι ο δακτύλιος της φωτιάς περικύκλωσε και τα δύο χωριά…

Αφού τα χωριά Κοφίνου-Άγιος Θεόδωρος τέθηκαν υπό τον έλεγχο των ελληνοκυπριακών ενόπλων δυνάμεων, η Τουρκία έδωσε ισχυρό τελεσίγραφο και οι Έλληνες στρατιώτες και ο Γρίβας έπρεπε να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Στον απόηχο αυτών των γεγονότων, η ελληνοκυπριακή διοίκηση αφαίρεσε τα οδοφράγματα που είχε στήσει στους δρόμους από το 1963, η ένταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων μειώθηκε και άρχισε μια περίοδος «αποκλιμάκωσης». Στη συνέχεια, άρχισαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της τουρκοκυπριακής και της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Για χρόνια, το γκέτο της Κοφίνου ήταν σχεδόν σαν «καυτή πατάτα» στην περιοχή… Η περιοχή διοικούνταν από διοικητές που είχαν σταλεί από την Τουρκία και ορισμένοι από αυτούς ασκούσαν «ανεξέλεγκτη εξουσία»… Λίγο πριν από τις συγκρούσεις της 15ης Νοεμβρίου, ένας Τούρκος αξιωματικός με το κωδικό όνομα «Τσετίν» [Çetin], διοικητής στην περιοχή, είχε φέρει τα πάνω κάτω στην περιοχή και είχε δημιουργήσει μια «αυτοκρατορία του φόβου»… Παρενοχλούσε συνεχώς τα ελληνικά χωριά της περιοχής, θέτοντας σε κίνδυνο τους κατοίκους της περιοχής. Εξαιτίας κάποιων ενεργειών του διοικητή, η ελληνοκυπριακή αστυνομία άρχισε τα «αντίποινα», κάνοντας συλλήψεις, παίρνοντας ομήρους και τιμωρώντας αθώους ανθρώπους στους δρόμους…

Κατά τη διάρκεια της θητείας αυτού του διοικητή, ο οποίος παρέμεινε στη θέση του μέχρι το Σεπτέμβριο του 1967, η περιοχή είχε μετατραπεί σε «κόλαση». Υπήρχαν κρυφές παγίδες, μπλόκα, κρατήσεις… Οι κάτοικοι του χωριού αποκαλούσαν αυτόν τον διοικητή «Τσετίν ο Tρελός»… Στην πραγματικότητα, πίσω από αυτή τη «σκληρότητα» βρισκόταν το γεγονός ότι ο κ. Γκιουνάι [Günay], ο πρώτος Τούρκος διοικητής που ήρθε στην περιοχή στις 15 Νοεμβρίου 1966, ακριβώς ένα χρόνο πριν από τα επεισόδια της Κοφίνου, είχε πέσει θύμα οργανωμένης δολοφονίας ενώ προσπαθούσε να ανατρέψει «το καθεστώς των γαιοκτημόνων» στην Κοφίνου. Με τη δολοφονία του διοικητή, το Γραφείο Sanjaktar Λάρνακας [Σημείωση συντάκτη: κέντρο λήψης διοικητικών αποφάσεων για στρατιωτικούς σκοπούς] έλαβε πολύ σκληρά μέτρα, επέβαλε πολύ αυστηρά μέτρα «στρατιωτικού νόμου» στο χωριό και ξεκίνησε ένα ανθρωποκυνηγητό. Η τύχη κάποιων από τους κατοίκους του χωριού που σχετίζονται με τη δολοφονία παραμένει άγνωστη, ακόμη και σήμερα. Στις 15 Νοεμβρίου 1967, ακριβώς ένα χρόνο αργότερα, πριν καθαρίσουν τα βαθιά χνάρια της δολοφονίας της 15ης Νοεμβρίου 1966, οι κάτοικοι της περιοχής, ιδιαίτερα εκείνοι που έχασαν μέλη της οικογένειάς τους και φίλους, ζούσαν για χρόνια στα δεσμά αυτού του βαθιού «τραύματος»…

Δεν είναι δυνατόν να κατανοήσουμε πώς οι Τουρκοκύπριοι έφτασαν σε αυτό το σημείο χωρίς να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις των «περιστατικών της Κοφίνου» στην πρόσφατη ιστορία μας.

Πηγή: Η ΑΛΛΗ 15Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΚΟΦΙΝΟΥ-ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ…