Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟ ΙΡΑΝ: ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑΧΘΟΥΜΕ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα από τις 7 Οκτωβρίου δεν είναι απλώς πόλεμος, αλλά μια διαδικασία κατά την οποία οι ανθρωπιστικές αξίες παραβλέπονται συστηματικά. Νοσοκομεία βομβαρδίζονται, σχολεία καταστρέφονται, παιδιά ανασύρονται από τα ερείπια. Ο ισχυρισμός ότι «οι άμαχοι δεν αποτελούν στόχο» δεν μπορεί πλέον να υπερασπιστεί. Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF, περισσότερα από 1.300 παιδιά έχασαν τη ζωή τους μόνο μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2025. Συνολικά, περισσότερα από 50.000 παιδιά έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί. Στη βόρεια Γάζα, το 15,6% των παιδιών κάτω των δύο ετών υποφέρει από σοβαρό υποσιτισμό, ενώ το 3% κινδυνεύει με θάνατο.

Αυτή η εικόνα δείχνει μια συστηματική διαδικασία εξόντωσης αμάχων, που υπερβαίνει την έννοια του πολέμου. Ωστόσο, η ανάλυση της κρίσης αποκλειστικά μέσα από τις επιθετικές πολιτικές του Ισραήλ είναι ανεπαρκής. Η ίδια σιωπή επικρατεί και στο ιρανικό καθεστώς στην ίδια περιοχή.

Η κοινωνική αντίδραση που ξεκίνησε με τον θάνατο της Μάχσα Αμινί στο κρατητήριο με την αιτιολογία ότι δεν φορούσε «σωστά» τη μαντίλα της, καταστάλθηκε από τους καταπιεστικούς μηχανισμούς του ιρανικού κράτους. Το 2024 τουλάχιστον 975 άτομα εκτελέστηκαν· 31 από αυτά ήταν γυναίκες. Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων για την Αμινί σκοτώθηκαν 524 άτομα, 71 από αυτά ήταν παιδιά. Πάνω από 19.400 άτομα συνελήφθησαν. Η εκτέλεση του Μοτζαχέντ Κουρκουρί τον Ιούνιο 2025 βασίστηκε σε κατάθεση που είχε αποσπαστεί με βασανιστήρια.

Όπως φαίνεται τόσο στο παράδειγμα του Ισραήλ όσο και του Ιράν, πίσω από αυτήν την καταστροφή δεν βρίσκονται μόνο όπλα, αλλά συστηματικές πολιτικές επιλογές.

Το Ισραήλ εμποδίζει συστηματικά την πρόσβαση σε τρόφιμα, φάρμακα, καύσιμα και καθαρό νερό στη Γάζα. Τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των Παλαιστινίων καταπατώνται με πολιτικές εποικισμού. Οι παράνομοι οικισμοί στη Δυτική Όχθη διευρύνονται κάθε μέρα που περνά. Μέσα στο Ισραήλ η ελευθερία έκφρασης καταπιέζεται σοβαρά· οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις διαλύονται με βία, δημοσιογράφοι και υπερασπιστές δικαιωμάτων στοχοποιούνται.

Παρομοίως στο Ιράν, οι νόμοι γίνονται εργαλείο συστηματικής καταπίεσης της ελευθερίας έκφρασης. Οι διακρίσεις και η βία προς άλλες κοινωνικές ομάδες και μειονότητες που αντιτίθενται στο καθεστώς, με πρώτες τις γυναίκες, είναι συστηματικές. Στα δικαστήρια χρησιμοποιούνται καταθέσεις που έχουν αποσπαστεί με βασανιστήρια και στους κατηγορουμένους δεν αναγνωρίζεται το δικαίωμα υπεράσπισης.

Ούτε οι πολιτικές εξόντωσης που διεξάγει το Ισραήλ με αιτιολογία την «ασφάλεια», ούτε η καταπιεστική διακυβέρνηση που νομιμοποιεί το Ιράν με το «αντι-ιμπεριαλιστικό» προσχημά του συνιστούν έγκυρη δικαιολογία απέναντι στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και τα δύο αναγνωρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα μόνο στο βαθμό που εξυπηρετούν τους δικούς τους σκοπούς. Στην μία περίπτωση, άμαχοι βομβαρδίζονται· στην άλλη, ο λαός αναγκάζεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του ενάντια στο δικό του κράτος. Και τα δύο καθεστώτα αναγνωρίζουν το διεθνές δίκαιο μόνο στο βαθμό που εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα.

Μέσα στις ισορροπίες που διαμορφώνονται εκ νέου σήμερα στη Μέση Ανατολή, οι έννοιες της ειρήνης και της ελευθερίας παραβλέπονται πάλι. Ωστόσο, η ειρήνη δεν είναι έργο ασφαλείας και η ελευθερία δεν είναι κάτι που μπορεί να εγκατασταθεί αποκλειστικά από τις κυβερνώσες τάξεις. Οι γυναίκες στο Ιράν, τα παιδιά που παλεύουν να επιβιώσουν στη Γάζα, οι πρόσφυγες που διασχίζουν σύνορα αναζητώντας ζωή, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που φιμώνονται… Κρατιούνται στη ζωή με αποφασιστικότητα και επιμονή, συνεχίζοντας τον αγώνα τους.

Οι διεθνείς νομικοί μηχανισμοί, από την άλλη, είτε σιωπούν είτε ευθυγραμμίζονται με τους ισχυρούς. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, τα Ηνωμένα Έθνη και άλλοι θεσμοί, είτε καθυστερούν είτε έχουν γίνει δυσλειτουργικοί. Αυτή η σιωπή δεν είναι απλώς ηθική αποτυχία· συνιστά συνενοχή στο έγκλημα.

Επομένως, σε μια τέτοια κατάσταση, η ρητορική της αμεροληψίας σημαίνει σιωπή μπροστά στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό δεν είναι πλέον θέμα συνείδησης· έχει γίνει νομική και πολιτική ευθύνη.

Καθώς οι χάρτες της Μέσης Ανατολής ξαναχαράσσονται, το πραγματικό ζήτημα δεν είναι τα σύνορα αλλά τα δικαιώματα. Η ειρήνη μπορεί να έρθει μόνο μέσα από τις φωνές των αμάχων. Η ελευθερία μπορεί να έχει νόημα μόνο μέσα από τον αγώνα των γυναικών. Η δικαιοσύνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο προστατεύοντας το δικαίωμα στη ζωή των παιδιών.

Αλλά σε αυτό το στάδιο, δεν είναι μόνο η Μέση Ανατολή αλλά όλος ο κόσμος που υφίσταται μια διαδικασία αναδιάρθρωσης όπου εγκαθίστανται νέες ισορροπίες δυνάμεων. Σε αυτή την εξίσωση, δεν ξεχωρίζει μόνο η Γάζα, ο Λίβανος ή το Ιράν ως ένα από τα θερμότερα ρήγματα, αλλά και τα σύνορα Ινδίας-Πακιστάν. Σε αυτή την εποχή της πολυπολικής αβεβαιότητας, η Κύπρος είναι ένας χώρος που μπορεί να γίνει εργαλείο στις περιφερειακές πολιτικές των ισχυρών κρατών.

Ακριβώς για αυτό τον λόγο, οι προσπάθειες για λύση του Κυπριακού δεν είναι απλώς ένας «συμβιβασμός», αλλά και το θεμέλιο για τη βούληση και την εγκαθίδρυση του μέλλοντος ενάντια στις εξωτερικές παρεμβάσεις. Η ενδυνάμωση της πολιτικής βούλησης των Τουρκοκυπρίων είναι ένα από τα σημαντικότερα στηρίγματα για να φτάσουμε στην ειρήνη, τη δικαιοσύνη και την αληθινή ισότητα. Αυτό δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί με την παρούσα ηγεσία και νοοτροπία. Η αλλαγή είναι απαραίτητη, πρώτα στις προεδρικές εκλογές τον Οκτώβριο και στη συνέχεια στις βουλευτικές εκλογές.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 17.06.2025

Πηγή: Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟ ΙΡΑΝ: ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑΧΘΟΥΜΕ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΖΩΗΣ