ΠΕΡΙ “ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ”
Πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι η ζωή μας δεν θα επιστρέψει στην κανονικότητα, στο πώς ήταν πριν από τον καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου. Λες και η περίοδος που χαρακτηρίζεται ως κανονικότητα ήταν όντως κανονική.
Κανονική, εξ ορισμού, σημαίνει σύμφωνα με τους κανόνες. Θα μπορούσε επίσης να οριστεί ως συμμόρφωση με έναν κανόνα. Λοιπόν, αν το δούμε από αυτή την οπτική γωνία, δεν θα ήταν αντικανονικό να πούμε ότι η περίοδος πριν από τις 6 Φεβρουαρίου ήταν κανονική;
Μόλις πρόσφατα βρήκα την ευκαιρία να ακούσω τον Μπεκίρ Αγιρντίρ, έναν από τους πιο σημαντικούς και έμπειρους ερευνητές της κοινής γνώμης στην Τουρκία, να μιλάει σε τηλεοπτική εκπομπή. Μιλούσε για τη λαχτάρα της πλειοψηφίας του τουρκικού λαού να ζήσει σύμφωνα με δυτικούς κανόνες και θεσμούς. Ο Αγιρντίρ κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα μέσω των τακτικών δημοσκοπήσεων που διεξάγει.
Είναι αδύνατον οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων να μην γνωρίζουν για αυτή τη λαχτάρα των πολιτών. Και άρα, αφού το γνωρίζουν, γιατί δεν το συμπεριλαμβάνουν στον λόγο τους; Θα ήταν χρήσιμο να βρούμε την απάντηση σε αυτό το ερώτημα ξεκινώντας από το ζήτημα του κανονικού ή του αντικανονικού.
Όσοι ισχυρίζονται ότι η ζωή στην Τουρκία ήταν φυσιολογική πριν από τις 6 Φεβρουαρίου, αγνοούν το γεγονός ότι ο σεισμός είναι μια φυσική καταστροφή που μας υπενθυμίζει ότι ζούσαμε μια αντικανονική ζωή χωρίς κανόνες. Αφήνοντας τα πάντα στην άκρη, όλοι έχουν γίνει μάρτυρες του πώς οι κανόνες που αφορούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό και τις κατασκευές αγνοούνται εδώ και πολύ καιρό. Οι εργολάβοι των οποίων τα κτίρια άντεξαν το σεισμό και ο δήμαρχος του οποίου η περιοχή δεν υπέστη καμία ζημιά, επειδή ακολούθησαν τους κανόνες, αντιμετωπίζονται ως ήρωες. Στην άλλη όψη του νομίσματος, υπάρχουν εκατοντάδες εργολάβοι, των οποίων τα κτίρια κατέρρευσαν, και δήμαρχοι και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι που κατά κάποιο τρόπο ενέκριναν αυτή την καταστροφή επιτρέποντας την παραβίαση των κανόνων. Αν η περίοδος πριν από τις 6 Φεβρουαρίου ήταν πραγματικά κανονική, η εικόνα θα ήταν εντελώς αντίθετη. Με άλλα λόγια, θα μιλούσαμε μόνο για μια χούφτα εργολάβων των οποίων τα κτίρια κατέρρευσαν και ίσως για μερικούς δημάρχους που έκαναν τα στραβά μάτια [στην παραβίαση των κανόνων]. Εξάλλου, αν επανέλθουμε στον ορισμό της, η λέξη κανονικό σημαίνει σύμφωνα με τους κανόνες ή συμμόρφωση με έναν κανόνα.
Αντιμετωπίζουμε άλλα προβλήματα εδώ. Πώς ήταν δυνατόν αυτές οι ανωμαλίες να προβάλλονται στο κοινό ως κανονικές για όλα αυτά τα χρόνια; Ας πούμε ότι οι κυβερνώντες το βρήκαν πιο εύκολο να κυβερνούν χωρίς κανόνες, τότε γιατί η αντιπολίτευση δεν κούνησε το δαχτυλάκι της; Επειδή όλοι σε αυτή τη μεγάλη όαση κανονικότητας αποκτούν το αξίωμα και το κύρος τους κανονικοποιώντας το μέτριο.
Οι εφημερίδες της αντιπολίτευσης βρίσκονται σε δικαιολογημένο αναβρασμό για το πώς δεν παραιτήθηκε κανένας από εκείνους που ευθύνονται για αυτή την καταστροφή. Το Twitter είναι γεμάτο από επιχειρήματα που ξεκινούν με το «Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στη Δύση…». Αλλά αν ξεκινάς με τη φράση «Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στη Δύση…» πρέπει να είσαι σε θέση να κάνεις και άλλες εκτιμήσεις. Για παράδειγμα, στις χώρες που κυβερνώνται σύμφωνα με τους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των δυτικών χωρών, οι πολιτικοί που χάνουν τις εκλογές παραιτούνται αμέσως. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις που χρονολογούνται στο μακρινό παρελθόν, γιατί δεν συμβαίνει αυτό εδώ; Επειδή ο θεσμός της πολιτικής, από τον οποίο το κοινό περιμένει να ανταποκριθεί στη λαχτάρα του για μια ζωή που θα διέπεται από δυτικούς κανόνες και θεσμούς, είναι κατά κάποιον τρόπο μέρος αυτής της ανωμαλίας.
Είναι απαραίτητο να εδραιωθεί μια πολιτική αντίληψη που θα συμβάλει στην εξασφάλιση μιας αξιοπρεπούς και δίκαιης ζωής για τους ανθρώπους, δηλαδή είναι απαραίτητο να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο ασκούμε πολιτική. Η αντίληψη της αντιπολίτευσης, η οποία αντιτίθεται σε ένα μονοπρόσωπο σύστημα στην απλούστερη μορφή του, προσπαθεί να ανακατασκευάσει ένα «μονοπρόσωπο» [σύστημα] με την αντίστροφη λογική του «ο λαός μας δεν συμπαθεί τα κόμματα, αλλά τους ηγέτες».
Μπορούμε να περιγράψουμε τη συντριπτική πλειοψηφία των κομμάτων ως δομές που μοιάζουν με [τον πλανήτη] Αφροδίτη και βρίσκονται σε τροχιά γύρω από ένα ηγέτη. Όροι όπως η διαφάνεια και η δημοκρατία δεν αποτελούν καν ζητήματα που αφορούν τα κόμματα. Ωστόσο, η πολιτική πρέπει να ασκείται για να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν οι μηχανισμοί που θα επιτρέψουν στους πολίτες να αποκτήσουν δίκαιη και αξιοπρεπή ζωή.
Αν πρέπει να το επαναλάβουμε, ό,τι συνέβαινε ή γινόταν αποδεκτό ως κανονικό πριν από τις 6 Φεβρουαρίου δεν ήταν κανονικό, ήταν αντικανονικό. Το λέω αυτό χωρίς να κάνω διακρίσεις μεταξύ αυτών που βρίσκονται στην εξουσία και αυτών που βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Ας αποδεχτούμε αυτό το γεγονός και ας οικοδομήσουμε το θεσμό της πολιτικής αυτής της όμορφης χώρας πάνω στην πραγματική λαχτάρα του λαού. Να το οικοδομήσουμε αυτό, όχι μέσω της πόλωσης, αλλά μέσω των καταπιεσμένων, που είναι τα κύρια θύματα της φτώχειας, της αδικίας, της εξαθλίωσης και της διαφθοράς. Μια τέτοια πολιτική δεν επιδιώκει να επωφεληθεί από την πόλωση, αλλά ασχολείται με τα πραγματικά προβλήματα των ανθρώπων. Αν πιστέψουμε αυτούς που προσπαθούν να περάσουν το αντικανονικό ως κανονικό, δεν θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτή τη δίνη του συνηθισμένου κακού!