ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
Η Πρωτομαγιά είναι η μέρα που χαιρετίζουμε τον αγώνα της εργασίας και των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο, αναγνωρίζοντας την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματά τους. Ωστόσο, αντί να γιορτάζουμε αυτή την ημέρα, αναγκαζόμαστε να συζητήσουμε τις αυξανόμενες αδικίες, τη βαθύτερη φτώχεια και την υποτίμηση της εργασίας στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.
Επειδή το να είσαι εργάτης εδώ γίνεται όλο και πιο δύσκολο κάθε μέρα. Η φτώχεια αυξάνεται, το κράτος δικαίου διαβρώνεται και η δημοκρατία δίνει τη θέση της στην αυθαίρετη διακυβέρνηση. Όλα αυτά δεν είναι απλώς αφηρημένες πολιτικές συζητήσεις· είναι πραγματικότητες που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας, τις συνθήκες εργασίας και τα δικαιώματά μας, και τις αντιμετωπίζουμε καθημερινά.
Φτώχεια: Δεν είναι απλώς ένα οικονομικό πρόβλημα
Η φτώχεια που βιώνεται στο βόρειο τμήμα της Κύπρου τα τελευταία χρόνια δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τις διακυμάνσεις του νομίσματος ή τις οικονομικές κρίσεις. Η φτώχεια είναι άμεσο αποτέλεσμα της έλλειψης δημοκρατίας, της παραβίασης του κράτους δικαίου, της κανονικοποίησης της ανομίας και της περιφρόνησης της δικαιοσύνης.
Σε μια κοινωνία όπου δεν υπάρχει δικαιοσύνη και ισότητα, η φτώχεια δεν είναι απλώς οικονομικό έλλειμμα. Είναι επίσης αντανάκλαση της απουσίας μηχανισμού για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της κοινωνίας, της αποφυγής των ευθυνών του κράτους και της περιφρόνησης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Όσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από την αρχή του κράτους δικαίου, τόσο πιο αδύνατη γίνεται η δίκαιη κατανομή των πόρων. Και όταν συμβαίνει αυτό, η διαφθορά γίνεται ο κανόνας.
Εξετάζοντας τα πρόσφατα γεγονότα στο εργοστάσιο ζωοτροφών Binboğa [Σημείωση συντάκτη: Εργοστάσιο ζωοτροφών που έκλεισε πρόσφατα], τα οποία οδήγησαν στη διακοπή της παραγωγής, και τις αναφορές που έχουν προκύψει, είναι σαφές πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση. Η αυθαίρετη διαχείριση οδηγεί σε μη διαφανή κατανομή των δημόσιων πόρων, κατάρρευση της κοινωνικής δικαιοσύνης και βάθυνση της φτώχειας. Φυσικά, αυτό δεν περιορίζεται σε έναν μόνο χώρο εργασίας. Η ανομία και η διαφθορά, που έχουν διεισδύσει σχεδόν σε κάθε τομέα, πλήττουν κυρίως τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Από την άλλη πλευρά, από τις αρχές Απριλίου, το όριο της φτώχειας για μια τετραμελή οικογένεια είναι 28.324 τουρκικές λίρες, ενώ ο κατώτατος μισθός παραμένει στις 37.818 τουρκικές λίρες. Αυτή η κατάσταση αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι η αξία της εργασίας μειώνεται σταδιακά και ότι οι εργαζόμενοι ωθούνται στον αγώνα για επιβίωση. Ο κατώτατος μισθός δεν επαρκεί όχι μόνο για να τα βγάλει κανείς πέρα, αλλά ούτε για να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή. Αυτό είναι ένα συγκεκριμένο παράδειγμα της συστηματικής εμβάθυνσης της φτώχειας και της θεσμοθετημένης εργασιακής εκμετάλλευσης. Οι εργαζόμενοι έχουν ωθηθεί σε ένα σημείο όπου δεν μπορούν καν να έχουν πρόσβαση στα πιο βασικά δικαιώματα που εγγυάται το σύνταγμα στη δημόσια σφαίρα.
Η απλή αύξηση του κατώτατου μισθού χωρίς την εφαρμογή πολιτικών για τη μείωση του υψηλού κόστους ζωής δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα θέαμα. Πράγματι, έχουμε έρθει αντιμέτωποι με αυτή την πραγματικότητα ξανά και ξανά τα τελευταία χρόνια.
Το κόστος της απομάκρυνσης από το διεθνές δίκαιο: Απροστάτευτη εργασία
Το άλυτο Κυπριακό πρόβλημα και η αποσύνδεση από το διεθνές δίκαιο επιβάλλουν βαρύ τίμημα όχι μόνο σε διπλωματικό επίπεδο, αλλά και όσον αφορά την ασφάλεια της εργασίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα εργασιακά δικαιώματα. Η περιφρόνηση των οικουμενικών εγγράφων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των προτύπων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και των περιφερειακών μηχανισμών εργασιακής ασφάλειας έχει οδηγήσει στη διάδοση της αδήλωτης απασχόλησης, την κατάργηση των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και την αυξημένη εργασιακή ανασφάλεια.
Σήμερα, το ποσοστό των συνδικαλισμένων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα έχει πέσει κάτω από το 5%. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας είτε δεν συνάπτονται, είτε δεν εφαρμόζονται στους περισσότερους τομείς. Εν τω μεταξύ, η κατάσταση των αδήλωτων εργαζομένων δεν είναι τίποτα λιγότερο από σκάνδαλο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι μετανάστες εργαζόμενοι απασχολούνται χωρίς κοινωνική ασφάλιση, πληρώνονται με ανεπαρκείς μισθούς, εκτίθενται σε εμπορία προσώπων και αντιμετωπίζουν την απειλή της απέλασης όταν προσπαθούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Η απομάκρυνση από το διεθνές δίκαιο είναι εμφανής όχι μόνο στις εξωτερικές σχέσεις της Κύπρου, αλλά και σε αυτές τις σοβαρές παραβιάσεις κατά των εργαζομένων.
Αυτή η κατάσταση δεν οδηγεί μόνο στη βαθύτερη φτώχεια, αλλά αποτελεί επίσης σοβαρή απειλή για τα δημοκρατικά δικαιώματα και την ελευθερία των ανθρώπων. Εάν η εργασία και τα δικαιώματα δεν προστατεύονται, είναι αδύνατο να μιλήσουμε για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα στην κοινωνία.
Εργατικά “ατυχήματα”: Αποτρέψιμες δολοφονίες
Τα εργατικά «ατυχήματα» έχουν φτάσει σε σοβαρά επίπεδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Επειδή αυτά τα ατυχήματα συνήθως γίνονται είδηση όταν καταλήγουν σε θάνατο, δεν έχουμε πολλές πληροφορίες για τους τραυματισμούς. Οι ειδικοί λένε ότι οι αριθμοί είναι πολύ υψηλότεροι όταν λαμβάνονται υπόψη οι αδήλωτοι εργαζόμενοι. Κάθε εργατικό ατύχημα δεν είναι στην πραγματικότητα «ατύχημα», αλλά μια αποτρέψιμη δολοφονία. Τα ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας στον χώρο εργασίας, η έλλειψη εποπτείας και η ανεπαρκής επένδυση στην επαγγελματική υγεία καθιστούν αυτούς τους θανάτους και τους τραυματισμούς αναπόφευκτους.
Τα εργατικά ατυχήματα είναι το άμεσο αποτέλεσμα της αποτυχίας λήψης προληπτικών μέτρων, της ανεπαρκούς εποπτείας, των γλωσσικών εμποδίων στην εκπαίδευση και των μέτρων ασφαλείας που υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Επομένως, πίσω από κάθε θανατηφόρο περιστατικό κρύβεται η ανευθυνότητα και η αμέλεια. Το να τα αποκαλούμε «ατυχήματα» δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια αποφυγής της ευθύνης.
Σε μια κοινωνία όπου η εργασία δεν προστατεύεται και τα δικαιώματα των εργαζομένων παραβλέπονται, είναι αδύνατο να προστατευτεί το δικαίωμα των εργαζομένων στη ζωή.
Προς υπεράσπιση της εργασίας
Η Πρωτομαγιά δεν είναι μόνο μια μέρα για να αναδείξουμε τα αιτήματά μας, αλλά και μια μέρα για να αγωνιστούμε για τα εργατικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Η φτωχοποίηση, η αδήλωτη εργασία, τα «ατυχήματα» και η καταστολή των συνδικάτων που βιώνουμε σήμερα είναι αποτέλεσμα της παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας και της απουσίας της δικαιοσύνης στην κοινωνία.
Μια αξιοπρεπής ζωή, ασφαλείς συνθήκες εργασίας, δίκαιοι μισθοί και κοινωνική ασφάλιση δεν είναι προνόμια, αλλά θεμελιώδη δικαιώματα. Αυτά τα δικαιώματα μπορούν να προστατευτούν μόνο με κοινό αγώνα, με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας και τη στήριξη ο ένας του άλλου. Επομένως, είναι κρίσιμο να αξιολογήσουμε την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, 100 χρόνια μετά την πρώτη Πρωτομαγιά που γιορτάστηκε από κοινού από τις κοινότητες στο νησί της Κύπρου, σε όλες τις διαστάσεις της, και να αναζωπυρώσουμε τον εργατικό αγώνα με τρόπο που να περιλαμβάνει ολόκληρη την κοινωνία, παρά τις διαφορές μας. «Η οικοδόμηση μιας Κύπρου για τους εργαζόμενους» είναι στα χέρια μας.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στις 29.04.2025
Πηγή: Η ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΥΝΘΛΙΒΕΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΔΙΚΙΑΣ