ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
Η ολοκληρωμένη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την τουρκοκυπριακή κοινότητα αποκάλυψε, για άλλη μια φορά, τη θλιβερή εικόνα του κόστους ζωής. Έχουμε φτάσει στο υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού τροφίμων στην Ευρώπη, στο 79%.
Ενώ το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 2% στην Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή στο νότιο τμήμα του νησιού, το ίδιο ποσοστό δεν ξεπερνούσε το 3% στο μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας κοινοποιήθηκε με τον τίτλο «Η τουρκοκυπριακή οικονομία: Μετατρέποντας τις ευκαιρίες σε κοινή ευημερία». Έδωσε έμφαση στην έννοια που αισθανόμαστε ότι μας λείπει περισσότερο: «Χάραξη πολιτικής βάσει στοιχείων».
Υπογραμμίστηκε η ανάγκη να δοθεί έμφαση στην πληροφόρηση, τα δεδομένα και την επιστήμη στη διακυβέρνηση της χώρας και της οικονομίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κανένας από την «κυβέρνηση UBP-DP-YDP» [Κόμμα Εθνικής Ενότητας-Δημοκρατικό Κόμμα-Κόμμα Αναγέννησης], ούτε σε επίπεδο υπουργών ούτε υφυπουργών, δεν παρέστη στην παρουσίαση της έκθεσης. Η αξιωματική αντιπολίτευση CTP [Τουρκικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα], από την άλλη πλευρά, παρακολούθησε την παρουσίαση με όλα τα στελέχη να δίνουν το παρόν τους, από τον πρόεδρο μέχρι την εκτελεστική επιτροπή και τους βουλευτές.
Όταν ο Selçuk Yürükoğluları [Σελτσούκ Γιουρούκογλουλαρι], διευθυντής του Κέντρου Συντονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της έκθεσης: «Θα λάβουμε υπόψη μας τις προτεινόμενες αλλαγές πολιτικής έχοντας υπόψη τις δυνατότητες της χώρας μας», μπορούσε πραγματικά να συνειδητοποιήσει πόσο μόνος ήταν όσον αφορά την κυβερνητική υποστήριξη.
Τι λέει η έκθεση;
Παρακολούθησα προσεκτικά τις παρουσιάσεις του Goran Tinjic, Διευθυντή Προγράμματος για τη Νότια Ευρώπη στην Παγκόσμια Τράπεζα, της Oya Koçak Barçın [Οϊά Κοτσάκ Μπάρτσιν], Διευθύντριας Προγράμματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και της Natasha Rovo, Ανώτερης Οικονομολόγου.
Η περίληψη της έκθεσης έχει ως εξής:
Η ανάκαμψη της τουρκοκυπριακής οικονομίας το 2023 ήταν ισχυρότερη του αναμενόμενου και επανήλθε στο προ της πανδημίας επίπεδο.
Το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής και οι διελεύσεις από το νότο κράτησαν την οικονομία ζωντανή.
Οι δείκτες της αγοράς εργασίας ξεπέρασαν τα προ της πανδημίας επίπεδα και δημιουργήθηκαν πάνω από 9.600 θέσεις εργασίας, το 44% των οποίων κατείχαν γυναίκες.
Σημειώθηκε ο υψηλότερος πληθωρισμός τροφίμων στην Ευρώπη, η φτώχεια και η ανισότητα αυξήθηκαν.
Η άτυπη απασχόληση αυξήθηκε μαζί με τη διαθεσιμότητα της απασχόλησης. Πέρυσι, η μισή από τη συνολική απασχόληση ήταν μη καταγεγραμμένη.
Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης μια «έρευνα για τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών». Η ανάλυση αυτή εφιστά την προσοχή σε τρία σημαντικά τρωτά σημεία.
1- Αυξημένη ανισότητα.
2- Μειωμένη συσσώρευση ανθρώπινου κεφαλαίου (αποτελέσματα στην υγεία, εκπαίδευση και αγορά εργασίας).
3- Μεγάλες διαφορές μεταξύ φτωχών και μη φτωχών νοικοκυριών.
Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την τουρκοκυπριακή οικονομία περιλαμβάνει επίσης μεταρρυθμιστικές προτάσεις.
Κορυφαία μεταξύ αυτών είναι η «στήριξη έκτακτης ανάγκης» στους φτωχούς και πιο ευάλωτους.
Επιπλέον, ξεχωρίζουν επίσης προτάσεις όπως οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η οικοδόμηση ενός πιο ανταγωνιστικού ιδιωτικού τομέα.
Σανίδα σωτηρίας της οικονομίας: Η Πράσινη Γραμμή
Παρά την ρητορική κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κυπριακής Δημοκρατίας που προέρχεται τόσο από την «Κυβέρνηση» όσο και από την «Προεδρία», η Πράσινη Γραμμή υπήρξε η σανίδα σωτηρίας της οικονομίας. Οι διελεύσεις από την Πράσινη Γραμμή και το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής αποτέλεσαν την κύρια κινητήρια δύναμη της οικονομίας και της ανάπτυξης.
Ας δούμε την έκθεση…
«Το 2023, οι διελεύσεις της Πράσινης Γραμμής έφθασαν σε νέα επίπεδα ρεκόρ. Το 2023, οι διελεύσεις έφτασαν τα 7,7 εκατομμύρια, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019 κατά σχεδόν 10 τοις εκατό. Το 40 τοις εκατό των διελεύσεων είναι από Ελληνοκύπριους, το 32 τοις εκατό από Τουρκοκύπριους και το υπόλοιπο 28 τοις εκατό από πολίτες άλλων χωρών».
«Το εμπόριο στην Πράσινη Γραμμή έφτασε επίσης σε νέο ρεκόρ, έχοντας αυξηθεί σχεδόν τρεις φορές από το 2019. Το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής έφτασε τα 15,5 εκατ. ευρώ το 2023, σχεδόν τρεις φορές υψηλότερο από ό,τι το 2019, όταν το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής ήταν μόλις 5,4 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο, οι μηνιαίες εμπορικές συναλλαγές της Πράσινης Γραμμής ανήλθαν σε 1,4 εκατ. ευρώ το 2023, από 0,4 εκατ. ευρώ το 2019».
Επιπλέον, το χαλλούμι, το οποίο έχει καταχωρηθεί ως «Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ)» και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία φέτος, δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί.
«50 TL στην τσέπη μου»
Η Natasha Rovo, Ανώτερη Οικονομολόγος, ξεκίνησε την παρουσίαση της έκθεσης με τα εξής λόγια:
«Ήρθα στη Λευκωσία μετά από πολύ καιρό, είχα 50 λίρες στην τσέπη μου. Πήγα σε μια καφετέρια και εκείνη τη στιγμή έμαθα ότι δεν θα μπορούσα να αγοράσω τίποτα με αυτά τα χρήματα».
Η ανώτερη οικονομολόγος περιγράφει την τρελή αύξηση του κόστους ζωής από τη δική της εμπειρία…
Οι 50 TL [Τουρκικές Λίρες] έχουν χάσει το νόημά τους.
Ακόμα και οι 100 TL, αν με ρωτάτε!
Η Natasha Rovo εξηγεί ότι οι κλυδωνισμοί που βιώνει η τουρκική οικονομία επηρεάζουν πολύ πιο σοβαρά την τουρκοκυπριακή οικονομία… Υπάρχει μια μικρή οικονομία στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ως εκ τούτου, τα προβλήματα στην Τουρκία μας επηρεάζουν με πολύ πιο συγκλονιστικό τρόπο από ό,τι την Τουρκία.
Παρά την υπογράμμιση της υποτίμησης της τουρκικής λίρας, η Ανώτερη Οικονομολόγος Natasha Rovo δίνει το ακόλουθο σημαντικό μήνυμα: «Πρέπει να επικεντρωθούμε στο τι πρέπει να κάνουμε για τις τοπικές αιτίες της αύξησης του κόστους ζωής».
Η ΤL δεν είναι η μόνη πηγή της αύξησης του κόστους ζωής!
Κάποιοι επίσης καταφεύγουν πίσω από την «TL» για να αυξήσουν τα δικά τους κέρδη, να τροφοδοτήσουν το κόστος ζωής και να καιροσκοπούν.
Το 49% των νέων θέσεων εργασίας είναι αδήλωτες
Ένας από τους πιο εντυπωσιακούς τίτλους της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι η «άτυπη εργασία».
«Περίπου 4.700 άτυπες θέσεις εργασίας προστέθηκαν στην αγορά εργασίας το περασμένο έτος, που αντιστοιχούν στο 49% των συνολικών νέων θέσεων εργασίας το 2023».
Αυτοί είναι εκείνοι που αποκλείονται από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης… Μία στις δύο θέσεις εργασίας είναι αδήλωτη – φανταστείτε την έλλειψη εποπτείας, τάξης και ελέγχου που μας περιβάλλει.
Ρώτησα, αμφισβήτησα, προσπάθησα να καταλάβω.
Τα στοιχεία αυτά αντλήθηκαν από την «Έρευνα για τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών»…
Η άτυπη απασχόληση είναι ιδιαίτερα εμφανής σε κλάδους παροχής υπηρεσιών όπως οι κατασκευές και ο τουρισμός.
Επιπλέον, πρόκειται για τα φτωχότερα τμήματα της εργατικής τάξης…
Υπάρχει επίσης ένας σοβαρός δείκτης άτυπης απασχόλησης στον αγροτικό τομέα, αλλά η κατάσταση εδώ είναι διαφορετική…
Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που ασχολούνται με αυτόν είναι δημόσιοι υπάλληλοι!
Εκτιμάται ότι ένας από τους λόγους για το «αδήλωτο» εργατικό δυναμικό στον τουρισμό είναι όσοι έρχονται στο νησί με φοιτητική άδεια.
Έτσι, δημιουργείται μια σοβαρή διαρροή στο ασφαλιστικό σύστημα, τίθεται σε κίνδυνο το μέλλον όλων των εργαζομένων και δεν μπορεί να γίνει προγραμματισμός.
Τα στοιχεία για την αδήλωτη απασχόληση είναι πραγματικά τρομακτικά!
Πηγή: ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: Ο ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
