ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
«Αν ο λαός μας δεν μπορεί να αντλήσει απ’ τα δεινά του, τότε του δόθηκε άδικα μια τέτοια τραγωδία», γράφει ένας από τους σημαντικότερους, εν ζωή, πνευματικούς ανθρώπους τούτου του τόπου, ο ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης. Μπροστά στο επονείδιστο γεγονός, της απώλειας μισής πατρίδας, ενός νησιού ακρωτηριασμένου και τελεσίδικα, κατά πως μαρτυρούν οι εξελίξεις, τουρκοποιημένου βόρειου τμήματός του, θα περίμενε κανείς πως, ως λαός, θα στεκόμασταν με περισσότερη αυστηρότητα απέναντι σε όσους διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη μοίρα μας. Μισό αιώνα και βάλε μετά, θα έπρεπε η κριτική μας να ήταν πιο οξεία και η ματιά μας κάθε άλλο παρά θολή. Αν, αμερόληπτα, λέγονταν τα σύκα σύκα και η σκάφη σκάφη, θα αντλούσαμε απ’ τα δεινά μας και δεν θα πήγαινε, τζάμπα η τραγωδία που μας βρήκε και που θα κληροδοτήσουμε, δυστυχώς, στα παιδιά και στα εγγόνια μας. Θα ήμασταν σε θέση να αναρωτηθούμε με ειλικρίνεια: Με τόσους «µεγάλους ηγέτες», πώς διάολο καταντήσαµε έτσι; Μήπως υπήρξαν σοφοί; Μήπως υπήρξαν διορατικοί; Μήπως υπήρξαν προνοητικοί; Τίποτα απ’ αυτά. Ούτε προνοητικοί, ούτε διορατικοί. Κοντόφθαλμοι; Ναι. Η πολιτική τους κρίση; Μυωπική. Εγωιστές; Ναι. Αφελείς; Κυρίως. Τυχοδιώχτες; Αναμφισβήτητα. Το ότι πορεύτηκαν ανάμεσα σε συμπληγάδες αποτελεί ελαφρυντικό; Ας τους το δώσουμε. Πότε, όμως, το «ιστορικό πλαίσιο» θα πάψει να αποτελεί άλλοθι της κριτικής για εκείνη την εποχή; Το εάν ο Γεώργιος Θεοδώρου Γρίβας είναι «άξιο τέκνο της πατρίδος» ή όλα αυτά που έλεγαν, λίγο πριν από το θάνατό του, το 1974, ο Γλαύκος Κληρίδης και ο Τάσσος Παπαδόπουλος στη Βουλή, θα ήταν αποσαφηνισμένο σήμερα. «…Πράττων ούτω πως, ουδόλως εστάθμισε ή έλαβεν υπόψιν τας επιπτώσεις της παρανομίας επί του εθνικού μας θέματος […], οπλίσας ούτω το σύνοικον στοιχείον με ακαταμάχητα επιχειρήματα επί θεμάτων εσωτερικής ασφάλειας» / «ο κτίστης Διγενής έγινε τώρα ο χαλαστής Γρίβας. Δεν χωρεί σήμερα δίλημμα νομιμοφροσύνης μεταξύ Διγενή και Γρίβα, διότι τον θρύλο του Διγενή της ΕΟΚΑ κατέστρεψε και διέλυσε η ΕΟΚΑ Β». Ούτε θα επικαλούμασταν το παιδαριώδες επιχείρημα, του εξαμήνου. «Το πλανάσθαι ανθρώπινον· αλλά το ομολογείν την πλάνην είναι ανώτερος πολιτισμός και ευγενέστερος ανδρισμός», γράφει ο Σπύρος Παπαγεωργίου, εκ των στενών συνεργατών του στρατηγού, στον πρόλογο του βιβλίου του, «Μακάριος, πορεία διά πυρός και σιδήρου». Όπως καταγράφει, ο Γρίβας είχε αποφασίσει «εξόντωση του Μακαρίου και πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας» από το καλοκαίρι του 1973. «Τώρα προκαλεί ψεύτικη οργή στους φανατικούς Γριβικούς που εγώ γράφω για “φονικά σχέδια του Γρίβα”. Αλλά πώς να το κάνουμε, αφού αυτή είναι η ιστορία;». Επίσης, «Όταν σκέπτεται κανείς πόσο κινδύνεψε από τον Γρίβα ο Μακάριος, σχεδόν δεν μπορεί να πιστέψη ότι κάποτε οι δύο ηγέτες είχαν συνεργασθή ομαλά και με αφοσίωση ο ένας στο άλλον». Σε άλλο δε σημείο του βιβλίου, στη σελίδα 159, αναφέρει πως, παρά τις διαφορές που είχε ο Γρίβας με τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, «…ωστόσο επεδίωκε ο Γρίβας ό,τι και η Χούντα των Αθηνών, την εξουδετέρωση του Μακαρίου και τη διάλυση του Κυπριακού κράτους».
Τούτα δε που γράφω, δεν έχουν σκοπό ούτε να συμψηφίσουν, ούτε ασφαλώς για να δώσουν άφεση αμαρτιών στον έτερον υπαίτιο της τραγικότητάς μας. Απεναντίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που τα όποια θετικά ή, καλύτερα, οι όποιες δικαιολογίες για όσα έπραξαν, λαμβάνουν θετικό πρόσημο μόνο βάσει και έναντι όσων αρνητικών επιτέλεσε ο καθένας τους. Και, βεβαίως, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για ποιους λόγους κόμματα και πολιτικοί φορούν ακόμα τις κονκάρδες τους στο πέτο, ούτε ότι η συχνή ανακίνηση του ζητήματος έχει πρωτίστως μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Εμείς, όμως, οι απλοί πολίτες, ποιον ακριβώς λόγο έχουμε να παραμένουμε κολλημένοι και τυφλοί, στο 60; Ποια συμπλέγματα ταΐζουμε;
Πηγή: ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ’60
