ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
Την ώρα που έγραφα αυτές τις γραμμές, έξω εξελισσόταν η μεγαλύτερη καταιγίδα των τελευταίων ετών. Ελπίζω ότι θα ξεπεράσουμε αυτή την τελευταία καταιγίδα και την ακραία πτώση της θερμοκρασίας χωρίς επεισόδια, η οποία είναι πράγματι ένα ακόμη σημάδι ότι το νησί της Κύπρου και η Ανατολική Μεσόγειος έχουν αρχίσει να αισθάνονται την κλιματική κρίση με τον πιο σκληρό τρόπο, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα αυτού του άρθρου.
Το θέμα αφορά μια άλλη επερχόμενη καταιγίδα, μια πολιτική καταιγίδα.
Η ελληνική εβδομαδιαία εφημερίδα «Καθημερινή», που κυκλοφορεί στο νότο, δημοσίευσε λοιπόν χθες ένα πολύ εντυπωσιακό ρεπορτάζ και έφερε στην ατζέντα ένα θέμα στο οποίο αναφέρομαι συχνά το τελευταίο διάστημα: Την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ!
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια της εφημερίδας στην Ουάσιγκτον, Λένα Αργύρη, κατά την ιστορική συνάντηση Τζο Μπάιντεν-Νίκου Χριστοδουλίδη που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον στις 30 Οκτωβρίου, ο Ελληνοκύπριος ηγέτης παρουσίασε στον Μπάιντεν ένα σχέδιο για την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την είδηση, το σχέδιο, το οποίο έγινε «ασμένως αποδεκτό» από την Ουάσιγκτον, περιγράφηκε ως « ένα λεπτομερές, καλά μελετημένο σχέδιο, μακροπρόθεσμου προσανατολισμού, αποτελούμενο από πολλά αλληλοεξαρτώμενα στάδια». Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν, χαρακτήρισε μάλιστα το σχέδιο ως ένα όραμα «win-win» με «τεράστιες προοπτικές».
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Χριστοδουλίδης παρουσίασε επίσης το ίδιο σχέδιο στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στο Βουκουρέστι – την ίδια σύνοδο κορυφής όπου ο Χριστοδουλίδης είχε την πρώτη του συνομιλία με τον Πρόεδρο Ερντογάν με έναν καφέ.
Φυσικά, υπάρχουν και άλλες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες στην είδηση.
Για παράδειγμα, το σχέδιο αυτό ήταν ήδη στο μυαλό του Χριστοδουλίδη εδώ και πολύ καιρό και μαντέψτε με ποιον το μοιράστηκε για πρώτη φορά το περασμένο καλοκαίρι; Φυσικά, με την πρώην υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ! Στη συνέχεια, δεν αρκέστηκε σε αυτό, το μοιράστηκε επίσης με έναν ανώτερο αξιωματούχο του Πενταγώνου.
Στα πιο σημαντικά σημεία του ειδησεογραφικού ρεπορτάζ, δόθηκαν λεπτομέρειες σχετικά με τη συνάντηση Μπάιντεν-Χριστοδουλίδη και προβλέφθηκε ένα σχέδιο δράσης με τρεις στρατηγικούς στόχους.
Σύμφωνα με αυτό, ο κύριος στόχος του σχεδίου του Χριστοδουλίδη είναι η θεσμοθέτηση της σχέσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία, θα πρέπει να λάβει χώρα μια αλυσίδα γεγονότων, με κύρια αφετηρία τις θετικές εξελίξεις στο Κυπριακό και την πρόοδο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Αυτά που επίσης προσελκύουν την προσοχή στο ρεπορτάζ είναι τα εξής: «Μέσω αυτών θα μπορούσε, για παράδειγμα, να ξεκλειδώσει η συνεργασία της Αγκυρας με ευρωπαϊκούς οργανισμούς και φορείς πολύ χρήσιμους για την ίδια και τις βιομηχανίες της, κάτι που έως σήμερα προσκρούει στην άρνηση και στο βέτο της Λευκωσίας. Είναι προφανές ότι για να δρομολογηθούν οι προαναφερθείσες εξελίξεις καθίσταται απαραίτητη μια πολυεπίπεδη συνεργασία με τον διεθνή παράγοντα, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη να στηρίξει».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, παράλληλα με αυτά και ταυτόχρονα με την ανάδειξη ευνοϊκών πολιτικών συνθηκών, ο κ. Χριστοδουλίδης ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες να εκπληρώσουν τρεις βασικούς στρατηγικούς στόχους.
Ο πρώτος από αυτούς είναι το αίτημα για άρση του εμπάργκο στα ελαφρά αμυντικά όπλα, το οποίο καταργήθηκε το 2019 και ανανεώνεται κάθε χρόνο, για περιόδους τριών, ή πέντε ετών.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα που βασίζεται σε αξιόπιστες πηγές, υποστηρίζεται ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο, ο Πρόεδρος Μπάιντεν υποσχέθηκε στον Ελληνοκύπριο ηγέτη ότι θα προβεί στις απαραίτητες διαβουλεύσεις με το Κογκρέσο για την ικανοποίηση αυτού του «λογικού» αιτήματος. Τονίζεται επίσης στο ρεπορτάζ ότι για να συμβεί κάτι τέτοιο απαιτείται τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, ενώ εκκρεμεί η πρόταση του γερουσιαστή του Νιού Τζέρσεϋ Κόρι Μπούκερ για τη σχετική τροποποίηση και δεν αποκλείεται να συμπεριληφθεί στον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ μέχρι το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με την είδηση, το δεύτερο αίτημα αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη των βημάτων που έχουν γίνει για την από κοινού εκπαίδευση μελών της Ελληνοκυπριακής Εθνικής Φρουράς σε στρατιωτικές ακαδημίες των ΗΠΑ. Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που έχουν ήδη συμπεριληφθεί στην απόφαση για άρση του εμπάργκο και βρίσκονται σε εξέλιξη, ζητείται να αυξηθούν τα δύο υφιστάμενα προγράμματα των Αμερικανικών Στρατιωτικών Ακαδημιών σε πέντε.
Και πάλι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το τρίτο αίτημα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες να συμβάλουν στη σταδιακή αναβάθμιση των αμυντικών δυνατοτήτων της Κύπρου, των στρατιωτικών δυνάμεων, των εγκαταστάσεων και των οχημάτων, ώστε να ανταποκρίνονται στα πρότυπα του ΝΑΤΟ. «Ηδη η Κύπρος έχει αποδείξει ότι μπορεί να καταστεί μακροπρόθεσμα απολύτως αναγκαία με τις συνολικές υποδομές που διαθέτει, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια και τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, στις οποίες εξυπηρετούνται ήδη αμερικανικές δυνάμεις, σε βαθμό που έχει εντυπωσιάσει την Ουάσιγκτον. Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποκλείεται έως το τέλος του χρόνου να υπάρξουν εξελίξεις σχετικές με την παραχώρηση στην Κύπρο δωρεάν αμυντικού εξοπλισμού, όσο και παροχή υλικού μέσω προγραμμάτων διεθνών πωλήσεων», αναφέρει το άρθρο.
Μια άλλη λεπτομέρεια που εφιστά την προσοχή στο ρεπορτάζ είναι η εξής: «Ειδικότερα για τη Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο, οι ΗΠΑ θα ενδιαφέρονταν για μόνιμη στρατιωτική παρουσία των δυνάμεών τους, κάτι το οποίο όμως δεν είναι εφικτό έως σήμερα για καθαρά πρακτικούς χωροταξικούς λόγους, καθώς εκεί σταθμεύουν και δυνάμεις από άλλες χώρες. Για να ανταποκριθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η Λευκωσία, φαίνεται να επιδιώκει την οικονομική βοήθεια από τις ΗΠΑ για την επέκταση της συγκεκριμένης βάσης, η οποία εν συνέχεια θα μπορούσε να διαμορφωθεί κατά τα αμερικανικά πρότυπα και να φιλοξενήσει σε μόνιμη βάση προσωπικό των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων».
Αν ξεκινήσω από το τέλος, τα όσα γράφονται στο τρίτο αίτημα αποκαλύπτουν ότι οι ΗΠΑ θέλουν να δημιουργήσουν μόνιμη στρατιωτική βάση στο νησί της Κύπρου και να έχουν μόνιμα στρατεύματα στο νησί. Ενώ θα το κάνουν αυτό, θα εξασφαλίσουν επίσης την αναβάθμιση του ελληνοκυπριακού στρατού σύμφωνα με τα δικά τους πρότυπα εξοπλισμού, ρυθμίσεων, ισχύος και τεχνολογίας.
Ξέρετε τι σημαίνει αυτό στην πραγματικότητα; Σημαίνει ότι οι ΗΠΑ ενεργούν ως ένα είδος εγγυητή της Κυπριακής Δημοκρατίας!
Σε αυτό το σημείο, δεν πιστεύω ούτε για μια στιγμή ότι οι δηλώσεις του Μάικλ Ρούμπιν, ο οποίος κάποτε ήταν πολιτικός σύμβουλος του επανεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ, σε άρθρο που έγραψε τους τελευταίους μήνες ότι «πρέπει να σταματήσουμε ό,τι κάνουμε και να προστατεύσουμε την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας» έγιναν μάταια. Με άλλα λόγια, το έργο αυτό είναι σχεδιασμένο με πρόγραμμα προς υλοποίηση!
Ωστόσο, αυτό μας οδηγεί και σε ένα κρίσιμο ερώτημα: Αν, λαμβάνοντας υπόψη όσα έγραψα πιο πάνω, οι ΗΠΑ ήρθαν για να «προστατεύσουν την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου», όπως το έθεσε ο Ρούμπιν, ποια Κύπρος είναι αυτή η Κύπρος;
Είναι η Κύπρος νότια της πράσινης γραμμής ή είναι ολόκληρη η Κύπρος, συμπεριλαμβάνοντας και τα βόρεια της πράσινης γραμμής;
Σε αυτό το σημείο, δεν θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι το πώς και με ποιον τρόπο θα λυθεί το Κυπριακό εξαρτάται από την απάντηση σε αυτό το ερώτημα.
Τουλάχιστον, κατά τη δική μου αντίληψη, το κεφάλαιο Ασφάλεια και Εγγυήσεις θα διαμορφωθεί σύμφωνα με αυτές τις εξελίξεις. Μάλιστα, ο κ. Χριστοδουλίδης αποδίδει και αυτές τις εξελίξεις στις «εξελίξεις στο Κυπριακό».
Το αφεντικό μου θυμώνει όταν γράφω μακροσκελή άρθρα, αλλά δεν θα παραλείψω να αναφέρω μια ακόμη λεπτομέρεια στο τέλος του άρθρου μου.
Διότι φαίνεται ότι οι ΗΠΑ, που ετοιμάζονται να εισέλθουν στο νησί με τανκς και τουφέκια, δεν θέλουν να «τρέχουν τριγύρω» οι άλλες χώρες που δραστηριοποιούνται στο νησί. Τουλάχιστον αυτές που βρίσκονται στο νότο!
Σε αυτό το σημείο, υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ κάνουν μια σειρά από προσπάθειες όχι μόνο για το άνοιγμα νέων βάσεων, αλλά και για τις βρετανικές βάσεις που βρίσκονται ήδη στο νησί.
Ο ίδιος ο Ρούμπιν, σε ένα από τα άρθρα του, γράφει ότι ο καιρός των βρετανικών βάσεων στο νησί έχει περάσει και ότι οι ΗΠΑ πρέπει να τις αντικαταστήσουν.
Μια άλλη εξέλιξη τονίζεται επίσης στο άρθρο, και αυτή είναι η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου κατά του Ηνωμένου Βασιλείου τους τελευταίους μήνες σχετικά με τα νησιά Τσάγκος. Στην απόφαση αναγνωρίστηκε ότι ο πραγματικός ιδιοκτήτης των νησιών Τσάγκος ήταν ο Μαυρίκιος και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μετέφερε το καθεστώς των νησιών αυτών στον Μαυρίκιο κατά τη διαδικασία απο-αποικιοποίησης. Εκεί υπάρχει η βάση Ντιέγκο Γκαρσία, η οποία χρησιμοποιείται από κοινού από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Επομένως, η απόφαση αυτή ανοίγει το δρόμο για την Κυπριακή Δημοκρατία να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία και να απαιτήσει το κλείσιμο των βρετανικών βάσεων.
Κρίνοντας από τη χθεσινή δικοινοτική διαδήλωση στο νότο, ένα από τα πράγματα στα οποία συμφωνεί ένα σημαντικό μέρος των υποστηρικτών της λύσης στο νησί είναι η επιθυμία να κλείσουν οι βρετανικές βάσεις στο νησί. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της διαδήλωσης εκφράστηκε επίσης ότι δεν είναι επιθυμητές άλλες στρατιωτικές βάσεις. Φυσικά, δεν μπορούμε απλά να πούμε ότι οποιαδήποτε λύση είναι καλή, αρκεί να είναι λύση, ανεξάρτητα από το πώς μπορεί να είναι.
Συνεπώς, η φυσική καταιγίδα που περνάμε τώρα θα τελειώσει φυσικά.
Ωστόσο, η πολιτική καταιγίδα στην οποία πρόκειται να μπούμε δεν φαίνεται ότι θα είναι βραχύβια.
Και, φυσικά, δεν γνωρίζουμε σε ποια πιθανά λιμάνια θα μας ρίξει αυτή η καταιγίδα…
Βέβαια, μπορεί να υπάρχουν και καλά ανάμεσά τους, αλλά δεν θέλω καν να σκέφτομαι κάποια άλλα ενδεχόμενα…
