ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
Καθώς η δικαστική διακοπή επιβραδύνει την ατζέντα του δικαστηρίου, μου δίνει επίσης την ευκαιρία να αφιερώσω περισσότερο χρόνο στον εαυτό μου. Οι δικηγόροι θα γνωρίζουν ότι ο μήνας Ιούνιος είναι σαν να διασχίζεις τη γέφυρα του Σιράτ για τον παράδεισο. Χρειάζεται επιδεξιότητα για να τον διασχίσει κανείς με ασφάλεια και να φτάσει στον Ιούλιο! Όσο ήρεμος και υπομονετικός κι αν είναι κανείς, είναι δύσκολο να μην εξαντληθεί. Εν πάση περιπτώσει, ας μπούμε στο θέμα.
Όπως είπα, είχα την ευκαιρία να αφιερώσω χρόνο στον εαυτό μου, οπότε το πρώτο πράγμα που έκανα την περασμένη εβδομάδα ήταν να πάω στο βιβλιοπωλείο. Περιπλανήθηκα ανάμεσα στα βιβλία, τόσο για να αδειάσω το μυαλό μου όσο και για να γίνω επισκέπτης διαφορετικών κόσμων. Φυσικά, αυτό δεν ήταν δυνατό. Διότι στην πρώτη ενότητα που έπιασα στα χέρια μου, έπεσα πάνω στο βιβλίο του Kai Lindemann, με τίτλο «The Politics of Rackets: On the Practice of Ruling Classes» [Η Πολιτική των Κομπίνων: Σε σχέση με την Πρακτική των Αρχουσών Τάξεων]. Πρώτα απ’ όλα, ο τίτλος τράβηξε την προσοχή μου, οπότε έλεγξα αμέσως το οπισθόφυλλο και άρχισα να διαβάζω. Οι παρακάτω προτάσεις του βιβλίου με έκαναν να πάω στο ταμείο χωρίς δεύτερη σκέψη: «Η έννοια των «κομπίνων» που χρησιμοποιείται στο βιβλίο δεν περιορίζεται στις εγκληματικές συμμορίες με τη στενή της έννοια. Περιγράφει τα δίκτυα εξουσίας που λαμβάνουν την υπακοή και τη συναίνεση των εξουσιαζόμενων και των κοινοτήτων των εργαζομένων με αντάλλαγμα την προσφορά μιας ορισμένης κοινωνικής προστασίας, σαν ένα είδος φόρου υποτέλειας». Κι εσάς, επίσης, σας κινεί την περιέργεια, έτσι δεν είναι; Τι γνώριμος και όμορφος ορισμός της συμμορίας. Ο συγγραφέας εξηγεί επίσης με κάθε σαφήνεια ότι όχι μόνο ο εξαναγκασμός, δηλαδή η βία ή η καταπίεση, αλλά και πολλές άλλες δυναμικές που μπορούν να οριστούν ως «μη οικονομικές» μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή την τάξη παρακμής.
***
Θα ήθελα να μιλήσω λίγο για το περιεχόμενο του βιβλίου και για το είδος της αντίληψης που μου προκαλεί. Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι κυρίαρχοι, ή αυτοί που γλείφουν για να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι είναι κυρίαρχοι, δεν προτείνουν / δεν μπορούν να προτείνουν καμία άλλη δράση εκτός από τη διαφθορά – δωροδοκία – παραβίαση του νόμου, που συνεχίζουν να βλάπτουν τη δημόσια τάξη. Καθημερινά, άνθρωποι που είναι μέλη κομμάτων στην κυβέρνηση, σε εκτελεστικές θέσεις στα κόμματα αυτά ή εν ενεργεία, όχι με βάση την αξία τους αλλά με βάση τις πολιτικές τους συνδέσεις, κρατούνται, συλλαμβάνονται και οδηγούνται στο δικαστήριο μόνο και μόνο για να αφεθούν ελεύθεροι με εγγύηση. Δεν νομίζετε ότι αυτό είναι παράξενο;!
Οι ισχυρισμοί για απάτη που εμφανίζονται στην ατζέντα των ειδήσεων πάνε πακέτο με τις λέξεις του UBP- DP – YDP [Κόμμα Εθνικής Ενότητας-Δημοκρατικό Κόμμα-Κόμμα Αναγέννησης]. Σκεφτείτε το, ο ίδιος ο υπουργός , ο οποίος ξεστόμισε τη φράση «ίσως μία από τις μεγαλύτερες παρατυπίες που έχουμε βιώσει ποτέ» για να περιγράψει τις έρευνες σε σχέση με τις ιατρικές συνταγές, και ο επικεφαλής του προσωπικού του (!) που διεξάγει αυτή τη διαδικασία έρευνας εντατικά, ανεβοκατεβαίνουν τα αστυνομικά κελιά και τους διαδρόμους των δικαστηρίων εδώ και τέσσερις, ή πέντε ημέρες, ως αποτέλεσμα των ισχυρισμών για δωροδοκία σε σχέση με πολλά θέματα που χειρίστηκε το υπουργείο. «Ασυνέπεια όπου κι αν κοιτάξεις…»[Σημείωση συντάκτη: στίχοι από το τραγούδι του Αχμέτ Καγιά [Ahmet Kaya], «Başım Belada» (Έχω μπελάδες)].
Φυσικά, αυτό δεν είναι το μόνο περιστατικό που με έκανε να σκεφτώ την έννοια των συμμοριών. Τα περιβόητα πρωτόκολλα του αεροδρομίου Ερτζάν [Τύμπου] του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και Μεταφορών- το όνειδος για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος της KIB-TEK [Τουρκοκυπριακή Αρχή Ηλεκτρισμού] / AKSA [τουρκική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας] και του Τούρανλι [Σημείωση συντάκτη: πρόεδρος του εκτελεστικού συμβουλίου της Taşyapı, του ανώτατου εταίρου στην διαχείριση του αεροδρομίου], η ύποπτη κατάσταση που δημιουργήθηκε στην αγορά των σταθερών καμερών κυκλοφορίας, η σιωπηλή αμέλεια της κυβέρνησης μπροστά στην κατάρρευση δημόσιων υπηρεσιών όπως η υγεία, η στέγαση και η εκπαίδευση, η αδυναμία να προσαχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης ένα άτομο που προκάλεσε θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα, η αστραπιαία ολοκλήρωση της έρευνας για μιά ύποπτη στο πλαίσιο των ερευνών για τα διπλώματα, σε αντίθεση με προηγούμενα παραδείγματα παρόμοιας φύσης, και η απελευθέρωση του ίδιου προσώπου με εγγύηση μετά την εμφάνισή της στο δικαστήριο – θα μπορούσα να απαριθμήσω τόσα άλλα ζητήματα που δεν μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή, όπως το γεγονός ότι τα στοιχεία για το κόστος ζωής που καθορίζονται από το κράτος δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, η υποκρισία όσον αφορά την πώληση ακινήτων σε ξένους και η καταπολέμηση της ατυπίας (εξέδωσαν γενική αμνηστία αντί να προβούν σε τροποποιήσεις). Υπάρχει όμως ένα θέμα που θα ήθελα να αναφέρω συγκεκριμένα. Η σκοτεινή άβυσσος στην οποία μας έχει παρασύρει όλους ο μοναδικός μας εκπρόσωπος (!) που αναγνωρίζεται στο εξωτερικό με πολιτικές – «παραγόμενες» ή υιοθετημένες σε πλήρη αποκοπή από τον κόσμο και το διεθνές δίκαιο- που μοιάζουν να είναι επίκαιρες, αλλά απλώς αντικατοπτρίζουν την έλλειψη λύσης από το παρελθόν μέχρι το παρόν. Ως Τουρκοκύπριοι, ντρεπόμαστε, ατιμαζόμαστε και εξαντλούμαστε καθημερινά σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
***
Όταν περιγράφει δομές συμμοριών ή οργανώσεις, ο Lindemann δίνει έμφαση στην πολιτική του συμφέροντος και στις πρακτικές της λεηλασίας. Λέει ότι σε όλες τις περιπτώσεις, μέσω της απροκάλυπτης βίας ή του συγκεκαλυμμένου εξαναγκασμού, η συμμορία προσφέρει στους εξουσιαζόμενους ή στις λιγότερο ισχυρές ομάδες συμφερόντων την υπόσχεση της προστασίας δίνοντάς τους μερίδιο από τα λάφυρα. Κατά κάποιον τρόπο, δημιουργούν την ψευδαίσθηση της ανασφάλειας και παρουσιάζουν ένα «ασφαλές λιμάνι» ως τη μόνη δομή εντός της οποίας μπορεί κανείς να ζήσει. Φυσικά, αυτό που ξέρουν καλύτερα είναι να λυγίζουν και να διαστρεβλώνουν την αλήθεια προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή τα σενάρια που έχουν δημιουργήσει, να δημιουργήσουν έναν εχθρό που πρέπει να φοβόμαστε και να πείσουν τις μάζες με διάφορες τεχνικές χειραγώγησης. Γνωρίζουν όμως πολύ καλά ότι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό χωρίς να προσφέρουν κάποιο αντάλλαγμα. Για το λόγο αυτό, το να δίνουν μερίδιο από τα λάφυρα και να πετάνε ένα κόκαλο, έστω και αν αυτό μπορεί να είναι μικρό, είναι οι κανόνες της διαδικασίας. Το εν λόγω κέρδος δεν πρέπει να γίνεται αντιληπτό μόνο με την υλική του έννοια. Ειδικά όσον αφορά τη διαδικασία που βιώνουμε, οι θέσεις εξουσίας που χαρίζονται χωρίς τις σχετικές γνώσεις και δεξιότητες αποτελούν σημαντικό μέρος των λαφύρων. Ως εκ τούτου, οι συμμορίες αποκτούν νέα μέλη, τα μέλη αυτά αποκτούν πρόσβαση στην ανοδική ταξική κινητικότητα, και προκειμένου να μη χάσουν κανένα από αυτά τα ωφελήματα, δημιουργείται χώρος για κάθε είδους διαφθορά, δωροδοκία και παρανομία.
Σε μια εποχή που η οικονομική κατάρρευση είναι τόσο βαθιά αισθητή, αυτό που θα πω μπορεί να μην βγάλει νόημα, αλλά ο συγγραφέας επισημαίνει και άλλες αξίες που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να καταπολεμήσουμε όλα αυτά τα κακά. Έχω ήδη αναφέρει ότι ως Τουρκοκύπριοι αισθανόμαστε ταπεινωμένοι και ντροπιασμένοι. Ο Lindemann τονίζει ότι η υπερηφάνεια και η συλλογική ταυτότητα είναι προϋποθέσεις για ένα είδος πολιτικής που μπορεί να συμμεριστούν πολλοί και μέσα στο οποίο μπορεί να οικοδομηθεί ένας οργανωμένος και ισχυρός αγώνας. «Παρόλο που η υπέρβαση της δυστυχίας και της φτώχειας είναι πάντα ο πρωταρχικός πολιτικός στόχος, η δυστυχία και η φτώχεια δεν είναι οι κινητήριες δυνάμεις αυτής της πολιτικής, όπως συχνά υποστηρίζεται. Είναι ο αγώνας για αξιοπρέπεια και αυτοδιάθεση…».
Όταν μιλάμε για συλλογική ταυτότητα, δεν μιλάμε για κάτι που δημιουργεί έναν ανταγωνισμό και καλλιεργεί την εχθρότητα στη βάση του εθνικισμού. Αντίθετα, υποδεικνύει ένα όραμα στο οποίο μπορούμε να εξαλείψουμε παράλογες μεθόδους και αφηγήματα και να αδράξουμε την αλήθεια. Σε αυτό το μονοπάτι, πρέπει να αποκαλυφθούν όλα τα είδη των σχέσεων που βασίζονται σε συμφέροντα. Έτσι, θα αποκαλυφθεί ποιος ενεργεί με ποιου είδους κίνητρα ή ποιος σιωπά και προσπαθεί να διατηρήσει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων και γιατί επιτίθεται σαν λιοντάρι όταν βλάπτονται τα συμφέροντά του.
***
Η διαφθορά, η διαφθορά ολόκληρης της δομής και των θεσμών που απαρτίζουν το κράτος, είναι κάτι που η σημερινή κυβερνητική δομή θέλει και μάλιστα επιδιώκει. Δεν κάνουν λάθη. Ενεργούν με τις συμμορίες που τους υποστηρίζουν και προχωρούν μαζί τους. Ακριβώς όπως συμβαίνει στις συμμορίες-μοντέλα κοινοτήτων λεηλασίας, στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, τα δίκτυα σχέσεων που διαπλέκονται με την κυβέρνηση μέσω της «συνενοχής και των συνεργών τους» λειτουργούν σαν ρολόι και δικαιώνουν τον λόγο ύπαρξής τους. Μια νοοτροπία χωρίς τιμή σύμφωνα με την οποία τρέφει, προστατεύει και φροντίζει ο ένας τον άλλον, εποφθαλμιούν μικρές μπουκιές -ακόμα και αν όχι όσο το μερίδιο της κυβέρνησης- και δέχονται ακόμα και να ρισκάρουν το να γίνουν κομπάρσοι.
Εν μέσω όλων αυτών των σκοτεινών σεναρίων, πιστεύω ότι αυτή η κοινότητα μπορεί να βάλει πλώρη για να διεκδικήσει την τιμή της, το μέλλον της και τη θέλησή της, όπως ακριβώς έκανε και στο παρελθόν. Εξάλλου, η τουρκοκυπριακή κοινότητα δεν αποτελείται από δύο ή τρεις συμμορίες και κάποιους ληστές που τις καθοδηγούν. Σωστά; Θα ήθελα να τελειώσω αυτό το άρθρο με μια φράση του Lindemann: «Αυτή είναι η συμφωνία: Αναγνώριση με αντάλλαγμα ένα μερίδιο από τα λάφυρα, όπως η «προστασία έναντι υπακοής»…».
Θα εξασφαλίσουμε τη συνέχιση αυτού του συστήματος και θα συμμορφωθούμε με τη δομή που τροφοδοτεί τις συμμορίες ή θα γίνουμε φορείς που θα αποτρέψουν τη σήψη των πιο κρίσιμων αξιών, ιδίως του κράτους δικαίου και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης; Αυτό είναι το όλο ζήτημα…