ENGLISH (ΑΓΓΛΙΚΑ) TÜRKÇE (ΤΟΥΡΚΙΚΑ)
«Έδωσα το διαβατήριό μου, τα παιδιά είχαν ήδη περάσει μπροστά με τον πατέρα τους, δεν είχα κανένα ερωτηματικό στο μυαλό μου».
Η Aysu είναι πάντα ψύχραιμη – της είχα πήρα συνέντευξη όταν έδινε μάχη με τον καρκίνο και θαύμασα την αυτοπεποίθηση και την ηρεμία της εκείνες τις δύσκολες μέρες.
«Η αστυνομικός κοίταξε το διαβατήριό μου, έκανε μια παύση και έπειτα μου ζήτησε να βγάλω τη μάσκα μου πριν μου ζητήσει να τη συνοδεύσω στο αστυνομικό τμήμα».
«Γιατί;» ρωτάει η Aysu!
«Τι δουλειά έχω εγώ στο αστυνομικό τμήμα;»
Στο σημείο αυτό – ο σύντροφός της που τυχαίνει να είναι δικηγόρος – επιστρέφει και στέκεται στο πλευρό της. Ένας άλλος αστυνομικός παρεμβαίνει, τα δύο παιδιά αρχίζουν να κλαίνε και έπειτα όλοι μαζί, τα δύο παιδιά, η μητέρα και ο πατέρας αρχίζουν να περπατούν προς το αστυνομικό τμήμα του αεροδρομίου.
«Απαγορεύεται η είσοδός σας στη χώρα», της λένε.
Και ήταν εκείνη τη στιγμή που ο κωδικός N82 εισήλθε στη ζωή της αγαπημένης μας φίλης και δημοσιογράφου Aysu Basri Akter… Ο κωδικός αναφέρεται σε «αλλοδαπούς των οποίων η είσοδος υπόκειται σε προέγκριση/βίζα».
«Ήρθε ένας αστυνομικός, μου ζήτησε να του δώσω το τηλέφωνό μου, αντέγραψε τα πάντα με μια ειδική συσκευή και μου το επέστρεψε – η όλη διαδικασία δεν κράτησε περισσότερο από δέκα δευτερόλεπτα.»
***
«Έπρεπε να είχατε καλέσει το προξενείο στην Αττάλεια» είπα. Μου απάντησε ότι το έκανε. «Ούτε εμείς έχουμε κάποια πληροφόρηση, ούτε σε εμάς λένε. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες αρνήθηκαν την είσοδο και σε μια άλλη γυναίκα» ήταν η απάντηση του υπαλλήλου του προξενείου.
Κατά την επιστροφή της στην Κύπρο, η Aysu τηλεφωνεί επίσης στον Τούρκο πρέσβη στη Λευκωσία – είναι εξάλλου η πρώην διευθύντρια της BRT [Σημείωση μεταφραστή: Ραδιοτηλεοπτική Εταιρεία Μπαϊράκ]… Ο πρέσβης ακούστηκε σαν να είχε εκπλαγεί. Αλλά μέχρι εκεί…
Της έκαναν ερωτήσεις όπως: «Είστε μέλος κάποιας οργάνωσης; Πού πήγατε πανεπιστήμιο; Έχετε τουρκική υπηκοότητα;».
«Αν είχα τουρκική υπηκοότητα, θα μπορούσα να μπω στη χώρα, αλλά δεν θα μου επιτρεπόταν να φύγω, ίσως να με είχαν συλλάβει».
***
Της λένε: «Θα σας στείλουμε πίσω με την πρώτη πτήση», αλλά το «πότε» παρέμενε άγνωστο.
Αρχικά, ο σύντροφός της είπε, «θα περιμένουμε κι εμείς»… Στο μεταξύ, επικοινωνούν με κάποιους βουλευτές, κάποιους δικηγόρους, αλλά φυσικά χωρίς αποτέλεσμα… Έτσι, η Aysu στέλνει τα παιδιά και την οικογένεια για «διακοπές»… Γιατί η αναμονή κάτω από τέτοιες συνθήκες με δύο μικρά παιδιά είναι πολύ πιο δύσκολη και σκληρή… Επομένως, ξεκινούν με μια άλλη οικογένεια με παιδιά για διακοπές.
«Ήμουν μόνη. Ήταν σχεδόν μεσημέρι και στην πραγματικότητα, υπήρχαν ίσως πέντε ή έξι πτήσεις προς το νησί το επόμενο διάστημα και, αν ήθελαν, θα μπορούσαν να με στείλουν πίσω λίγες ώρες μετά την κράτησή μου. Περίμενα για 19 ώρες…»
«Θα σας δώσουμε φαγητό και νερό», είπαν γύρω στις δύο το μεσημέρι… Το φαγητό έφτασε γύρω στις επτά το βράδυ….
«Πότε θα γυρίσω πίσω;» ρώτησε ξανά ο Aysu και οι αστυνομικοί απάντησαν: «Ούτε εμείς ξέρουμε». Της φέρθηκαν καλά, τη ρωτούσαν συχνά πώς ήταν, της έδιναν τουλάχιστον νερό… Ήταν ξαπλωμένη σε μια κουκέτα σε έναν θάλαμο με τουαλέτα, αηδιασμένη…
«Αυτή η απόφαση που σας αφορά ελήφθη τον Μάρτιο», λέει ένας από τους αξιωματικούς…
Συνέβη κάτι ιδιαίτερο εκείνη την περίοδο;
«Εκείνες ήταν οι πιο δύσκολες μέρες της ζωής μου, δεν είχα κάνει ούτε μία ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς τόσο η μητέρα μου όσο και ο πατέρας μου βρίσκονταν στην εντατική…».
Έχασε τον πατέρα της λίγους μήνες αργότερα… Αυτές οι διακοπές ήταν ίσως μια (λανθασμένη) επιλογή για να επουλώσει τις πληγές της.
Η αστυνομία ήρθε γύρω στις τρεις τα ξημερώματα και της είπε: «Θα σας πάμε στον πρώτο τερματικό σταθμό».
«Ήρθαν στις έξι παρά δέκα το πρωί και με πήραν. Δεν κοιμήθηκα καθόλου…»
Ένας αξιωματούχος με κάθισε στο πίσω μέρος του αεροπλάνου… Δεν υπήρχε κανείς στο αεροπλάνο ακόμη…
Ο αξιωματικός γυρίζει και της λέει: «Φεύγεις, είσαι τυχερή, υπάρχουν κάποιοι που μένουν για μέρες».
Όταν προσγειώνονται στο Ερτσάν (Τύμπου), ένας άλλος αξιωματούχος έρχεται και φωνάζει δυνατά:
«Είμαστε εδώ για να παραλάβουμε την «Inad» [Σημείωση μεταφραστή: Ο όρος χρησιμοποιείται είτε για ανεπιθύμητο πρόσωπο είτε για κάποιον που έχει γινάτι, που θεωρείται πεισματάρης], πού είναι…;».
Ανεπιθύμητο πρόσωπο!
«Ένα άτομο στο οποίο δεν επιτρέπεται η είσοδος».
Ο αξιωματούχος την πάει κατευθείαν στην αστυνομία… Εκεί ο αστυνομικός, αναγνωρίζοντάς την, την ρωτά με έκπληκτο ύφος: «Κυρία Aysu, είστε εσείς το ανεπιθύμητο πρόσωπο;».
Ο αξιωματικός παίρνει την ταυτότητά της, βγάζει μια φωτοτυπία και τη συνοδεύει έξω.
***
«Λοιπόν, τι γνώμη έχεις για όλα αυτά τώρα;», ρωτάει η Aysu, αφού τελειώσαμε τη σηζήτησή μας.
Την κοίταξα στα μάτια…
Ξεροκατάπια…
Ήθελα να φωνάξω: «Όμηροι σας είμαστε;»…
Στεκόμουν μουρμουρίζοντας το τέλος αυτού του θλιβερού άρθρου… «Ξέρετε αυτά τα ζιζάνια που φυτρώνουν στις ρωγμές στην άσφαλτο, το μπετόν και την πέτρα. Τα συναντάμε συχνά στο νησί.
Οι ρίζες μας είναι βαθιές σε αυτή τη γη άλλωστε!
Αν ψάχνουν για έναν «Inad»…
Ακόμα και το γινάτι μας είναι πεισματάρικο σαν μουλάρι…
Δεν τα παρατάμε ποτέ…
